Beschrijving

Lang heeft Louis Malle getwijfeld welke acteur de hoofdpersoon in Le feu follet (het dwaallicht) moest spelen. Eerst had hij een niet-professionele acteur in gedachten, hij overwoog een moment om zelf de hoofdrol te spelen, en kwam uiteindelijk bij Maurice Ronet uit. Deze acteur had ook al de hoofdrol in Malles meesterwerk, Ascenseur pour l’échafaud. Hij had als bijkomend voordeel dat hij uiterlijk veel op hem leek. En dat laatste was belangrijk, want Le feu follet is een film die in essentie over Louis Malle zelf gaat. Zonder autobiografisch te zijn, is de film geïnspireerd door wat Malle in zichzelf en in anderen om hem heen zag. Hij ging zelfs zover dat hij Ronet zijn eigen kleding liet dragen, en hij voorzag de kamer waar de hoofdpersoon verblijft van veel van zijn eigen persoonlijke bezittingen. Het resultaat is een van Malles weinige films waar de regisseur zelf ‘compleet tevreden mee was’.

Le feu follet is een verfilming van een boek, het in 1931 verschenen boek van Pierre Drieu la Rochelle. Het boek en de film gaan over Alain Leroy, een man van rond de dertig, die besluit zelfmoord te plegen. Hij wordt gevolgd in de laatste 48 uur voorafgaand aan die daad. Alain woont in een psychiatrische kliniek, waar hij zit om af te kicken van een alcoholverslaving. Volgens de dokter is hij zo goed als genezen, en kan hij de kliniek verlaten. Maar Alain denkt er anders over. De datum waarop hij uit het leven wil stappen heeft hij al op de spiegel in zijn kamer geschreven, tussen de foto’s van zijn vrouw, die in New York leeft. De liefde tussen die twee is over, als die er ooit geweest is, en zo leeft hij tussen mensen die zich nooit volledig aan hem geven. Als om meer redenen te vinden om zelfmoord te plegen, gaat hij nog een dag naar zijn vrienden in Parijs toe, om te zien of zij hem ervan kunnen overtuigen dat het leven de moeite waard is.

Slechts weinig filmmakers hebben het aangedurfd een film over zelfmoord te maken, en zeker niet een film die zo onvermijdelijk op het einde afstevent als Le feu follet. Malle slaagt in zijn opzet om te laten zien hoe gebrek aan levensvreugde, leegte, afkeer van zichzelf en anderen en een veelvoud aan andere emoties iemand ertoe kunnen leiden een eind aan het leven te maken. Alain, die zijn leven lang gewacht heeft tot er iets zou gebeuren, heeft niet de moed om zelf het geluk in zijn leven op te zoeken, simpelweg omdat hij niet inziet hoe hij dat geluk zou kunnen bereiken. Zijn vrienden hebben de dromen van hun jeugd ingeruild voor lange gesprekken over futiliteiten, en zeggen gelukkig te zijn, maar zijn ze dat werkelijk?

Ondanks de schijnbaar niet te vermijden dodelijke afloop voor Alain, blijft er gedurende heel de film de vage hoop bestaan dat hij werkelijk een reden zal vinden om te blijven. Wat zou er bijvoorbeeld zijn gebeurd als de prachtige Solange wel van hem gehouden had, of als de vrouw die aan het begin van de film afscheid van hem neemt hem niet in de steek gelaten had? Le feu follet toont de ogenschijnlijke leegte van een samenleving, maar laat tegelijk zien dat er wel degelijk openingen zijn voor mensen als Alain Leroy. Le feu follet is daardoor net zo goed een ode aan het leven als een portret van een depressieve man voor wie het levensgeluk niet lijkt te zijn weggelegd. In en door die paradox schittert de film, met behulp van de pianoklanken van Satie, als een hoogst gevoelige en sfeervolle prent.