Beschrijving

De Belgische regisseur Gérard Corbiau maakte tot nu toe vier speelfilms. Drie daarvan stonden in het teken van muziek. Le maître de la musique (1989) ging over een operazanger, en met Farinelli (1994) maakte hij een film over een jonge castraatzanger in de tijd van Georg Friedrich Händel. Beide films werden voor een Oscar genomineerd. In Le roi danse laat Corbiau zien en horen hoe het leven aan het hof in de tijd van Louis XIV was. Centraal in deze film staat de muziek van de Franse hofcomponist Jean-Baptiste Lully (1632-1687).

In 1687 maakte een ongelukkig incident een einde aan de carrière van Lully. Hij dirigeerde een Te Deum ter gelegenheid van de genezing van de koning, waarbij hij met de lange dirigeerstok hard op zijn voet sloeg. Het verhaal gaat dat hij van deze wond nooit is genezen, en uiteindelijk aan de infectie ervan overleed. De film begint ook met dit ongeluk, en we zien vervolgens hoe Lully vanaf zijn sterfbed terugdenkt aan zijn leven aan het hof.

De titel van de film moet letterlijk genomen worden: De koning was een fanatiek danser, en dat was voor Lully de reden van zijn aanwezigheid aan het hof. Lully maakte namelijk de muziek waarop de koning danste. Het dansen van Louis XIV is ook waar hij zijn bijnaam van Zonnekoning aan te danken heeft. In de twaalf uur durende balletvoorstelling Ballet de la nuit vertolkte Louis verschillende rollen, waarvan de meest glorieuze in de slotscène was, waar hij de opgaande zon moest uitbeelden.

Nadat Louis op 22-jarige leeftijd de volledige macht over het Franse rijk op zich nam, bleef hij nog zo’n tien jaar dansvoorstellingen geven, en in die tijd was er voor Lully een hoofdrol in de muzikale hofcultuur. Toen de koning stopte met dansen bleef die rol er, maar veranderde de verstandhouding tussen de koning en de hofcomponist. De film richt zich met name op de rol van de koning als mecenas en zijn interesse in kunst en architectuur (de bouw van Versailles), de relatie tussen de verschillende invloedrijke figuren van die tijd (Louis XIV, Molière, Lully en de Kerk), en tussen de regels door is er ook aandacht voor Lully’s veronderstelde homoseksuele betrekkingen.

De hoofdrol in Le roi danse is echter niet voor een persoon, maar voor de muziek. Meer dan de helft van de tijd klinkt op de achtergrond of op de voorgrond de prachtige barokke muziek van Lully, uitgevoerd door het recent opgeheven muziekensemble Musica Antiqua Köln.

Le roi danse kenmerkt zich door overdadigheid in muziek, choreografie en decors. Over de historiciteit van de film en de acteerprestaties kan gediscussieerd worden, de film overtuigt vooral vanwege de stijl en thematiek. Het geeft een leerzaam en boeiend beeld van de decadente hofcultuur in een bepalende periode in de Franse geschiedenis. De transformatie in de Franse barokmuziek, de aandacht voor nieuwe vormen als de Franse opera en de relatie tussen de grootheden Molière en Lully worden treffend in beeld gebracht.

Een film in de Franse traditie van films als Tous les matins du monde, La reine Margot, Molière. Voor de liefhebbers van klassieke muziek, dans, drama, kostuums, en Franse geschiedenis.